Nawr cyn Gwledd y Pasg, pan wyddai Iesu fod ei awr wedi dod i adael y byd hwn at y Tad, ar ôl caru ei hun a oedd yn y byd, roedd yn eu caru hyd y diwedd. 2Yn ystod swper, pan oedd y diafol eisoes wedi ei roi yng nghalon Judas Iscariot, mab Simon, i'w fradychu, 3Iesu, gan wybod bod y Tad wedi rhoi popeth yn ei ddwylo, a'i fod wedi dod oddi wrth Dduw a'i fod yn mynd yn ôl at Dduw, 4wedi codi o swper. Rhoddodd ei ddillad allanol o'r neilltu, a chymryd tywel, ei glymu o amgylch ei ganol. 5Yna tywalltodd ddŵr i fasn a dechrau golchi traed y disgyblion a'u sychu gyda'r tywel a oedd wedi'i lapio o'i gwmpas. 6Daeth at Simon Peter, a ddywedodd wrtho, "Arglwydd, a wyt ti'n golchi fy nhraed?"
- Je 31:3, Mt 26:2-5, Mt 26:45, Mt 28:20, Mc 14:1-2, Lc 9:51, Lc 13:32-33, Lc 22:1-2, Lc 22:53, In 6:4, In 7:6, In 7:30, In 8:20, In 11:9-10, In 11:55, In 12:23, In 13:3, In 13:34, In 14:28, In 15:9-10, In 15:13-14, In 16:5-7, In 16:28, In 17:1, In 17:5, In 17:9-11, In 17:13-14, In 17:16, In 17:26, In 18:4, Rn 8:37, 1Co 1:8, Ef 5:25-26, Hb 3:6, Hb 3:14, Hb 6:11, 1Pe 1:13, 1In 4:19, Dg 1:5
- Er 7:27, Ne 2:12, Lc 22:3, Lc 22:31, In 6:70-71, In 13:4, In 13:26-27, Ac 5:3, 2Co 8:16, Ef 2:3, Ig 1:13-17, Dg 17:17
- Mt 11:27, Mt 28:18, Lc 10:22, In 1:18, In 3:13, In 3:35, In 5:22-27, In 7:29, In 7:33, In 8:42, In 13:1, In 16:27-28, In 17:2, In 17:5-8, In 17:11-13, Ac 2:36, 1Co 15:27, Ef 1:21-22, Ph 2:9-11, Hb 1:2, Hb 2:8-9
- Lc 12:37, Lc 17:7, Lc 22:27, 2Co 8:9, Ph 2:6-8
- Gn 18:4, Gn 19:2, Ex 29:4, Lf 14:8, 1Sm 25:41, 1Br 3:11, 1Br 5:10-13, Sa 51:2, Ei 1:16, El 36:25, Sc 13:1, Lc 7:38, Lc 7:44, In 13:8, In 13:10, In 13:12-14, In 19:34, Ac 22:16, 1Co 6:11, Ef 5:26, 1Tm 5:10, Ti 3:3-5, Hb 10:22, 1In 1:7, 1In 5:6, Dg 1:5, Dg 7:14
- Mt 3:11-14, Lc 5:8, In 1:27
7Atebodd Iesu ef, "Yr hyn yr wyf yn ei wneud nad ydych yn ei ddeall nawr, ond wedi hynny byddwch yn deall."
8Dywedodd Pedr wrtho, "Wnewch chi byth olchi fy nhraed." Atebodd Iesu ef, "Os nad wyf yn eich golchi, nid oes gennych unrhyw gyfran gyda mi."
10Dywedodd Iesu wrtho, "Nid oes angen i'r un sydd wedi ymdrochi olchi, heblaw am ei draed, ond mae'n hollol lân. Ac rydych chi'n lân, ond nid pob un ohonoch chi." 11Oherwydd gwyddai pwy oedd i'w fradychu; dyna pam y dywedodd, "Nid yw pob un ohonoch yn lân." 12Pan oedd wedi golchi eu traed a gwisgo ei ddillad allanol ac ailafael yn ei le, dywedodd wrthyn nhw, "Ydych chi'n deall yr hyn rydw i wedi'i wneud i chi? 13Rydych chi'n fy ngalw i'n Athro ac yn Arglwydd, ac rwyt ti'n iawn, oherwydd felly ydw i. 14Os ydw i, eich Arglwydd a'ch Athro, wedi golchi'ch traed, dylech chi hefyd olchi traed eich gilydd. 15Oherwydd rwyf wedi rhoi enghraifft ichi, y dylech chi hefyd wneud yn union fel y gwnes i chi. 16Yn wir, yn wir, rwy'n dweud wrthych chi, nid yw gwas yn fwy na'i feistr, ac nid yw negesydd yn fwy na'r un a'i hanfonodd. 17Os ydych chi'n gwybod y pethau hyn, bendigedig ydych chi os gwnewch chi nhw. 18Nid wyf yn siarad am bob un ohonoch; Rwy'n gwybod pwy rydw i wedi'i ddewis. Ond cyflawnir yr Ysgrythur, 'Mae'r sawl a fwytaodd fy bara wedi codi ei sawdl yn fy erbyn.' 19Rwy'n dweud hyn wrthych nawr, cyn iddo ddigwydd, y gallwch chi gredu mai fi yw ef pan fydd yn digwydd. 20Yn wir, yn wir, rwy'n dweud wrthych chi, mae pwy bynnag sy'n derbyn yr un a anfonaf yn fy nerbyn, a phwy bynnag sy'n fy nerbyn yn derbyn yr un a'm hanfonodd. "
- Lf 16:26, Lf 16:28, Lf 17:15-16, Nm 19:7-8, Nm 19:12-13, Nm 19:19-21, Pr 7:20, Ca 4:7, Je 50:20, Mt 6:12, In 15:3, Rn 7:20-23, 2Co 5:17, 2Co 5:21, 2Co 7:1, Ef 4:22-24, Ef 5:26-27, 1Th 5:23, Hb 9:10, Ig 3:2, 1In 1:7-10
- Mt 26:24-25, In 2:25, In 6:64-71, In 13:2, In 13:18, In 13:21, In 13:26, In 17:12
- El 24:19, El 24:24, Mt 13:51, Mc 4:13, In 13:4, In 13:7
- Je 1:12, Mt 7:21-22, Mt 23:8-10, Lc 6:46, Lc 7:43, Lc 10:28, In 11:28, Rn 14:8-9, 1Co 8:6, 1Co 12:3, Ph 2:11, Ph 3:8, Ig 2:19, 2Pe 1:14-16
- Mt 20:26-28, Mc 10:43-45, Lc 22:26-27, Ac 20:35, Rn 12:10, Rn 12:16, Rn 15:1-3, 1Co 8:13, 1Co 9:19-22, 2Co 8:9, 2Co 10:1, Gl 5:13, Gl 6:1-2, Ph 2:2-8, Hb 5:8-9, Hb 12:2, 1Pe 4:1, 1Pe 5:5
- Mt 11:29, Rn 15:5, Ef 5:2, 1Pe 2:21, 1Pe 3:17-18, 1In 2:6
- Mt 10:24-25, Lc 6:40, In 3:3, In 3:5, In 15:20
- Gn 6:22, Ex 40:16, Sa 19:11, Sa 119:1-5, El 36:27, Mt 7:24-25, Mt 12:50, Mt 22:38-41, Lc 11:28, Lc 12:47-48, In 15:14, 2Co 5:14-15, Gl 5:6, Hb 11:7-8, Ig 1:25, Ig 2:20-24, Ig 4:17, Dg 22:14
- Sa 41:9, Mt 10:36, Mt 26:23, Mc 14:20, In 6:70, In 13:10-11, In 13:26, In 15:16, In 15:19, In 17:12, In 21:17, 2Co 4:5, Hb 4:13, Dg 2:23
- Ei 41:23, Ei 43:10, Ei 48:5, Mc 3:1, Mt 11:3, Mt 24:25, Lc 21:13, In 1:15, In 8:23-24, In 8:58, In 14:29, In 16:4, Dg 1:17-18
- Mt 10:40-42, Mt 25:40, Mc 9:37, Lc 9:48, Lc 10:16, In 12:44-48, Gl 4:14, Cl 2:6, 1Th 4:8
21Ar ôl dweud y pethau hyn, cythryblodd Iesu yn ei ysbryd, a thystiodd, "Yn wir, yn wir, rwy'n dweud wrthych, bydd un ohonoch chi'n fy mradychu i."
22Edrychodd y disgyblion ar ei gilydd, yn ansicr â phwy y siaradodd. 23Roedd un o'i ddisgyblion, yr oedd Iesu'n ei garu, yn lledaenu wrth fwrdd yn agos at Iesu, 24felly cynigiodd Simon Pedr ato i ofyn i Iesu yr oedd yn siarad amdano.
25Felly dywedodd y disgybl hwnnw, yn pwyso yn ôl yn erbyn Iesu, wrtho, "Arglwydd, pwy ydyw?"
26Atebodd Iesu, "Yr hwn y rhoddaf y maen hwn o fara iddo pan fyddaf wedi ei drochi." Felly wedi iddo drochi’r morsel, rhoddodd ef i Jwdas, mab Simon Iscariot.
27Yna ar ôl iddo gymryd y ffrwyn, aeth Satan i mewn iddo. Dywedodd Iesu wrtho, "Beth rydych chi'n mynd i'w wneud, gwnewch yn gyflym."
28Nawr nid oedd unrhyw un wrth y bwrdd yn gwybod pam y dywedodd hyn wrtho. 29Roedd rhai o'r farn, oherwydd bod gan Judas y bag arian, fod Iesu'n dweud wrtho, "Prynwch yr hyn sydd ei angen arnom ar gyfer y wledd," neu y dylai roi rhywbeth i'r tlodion. 30Felly, ar ôl derbyn y morsel o fara, aeth allan ar unwaith. Ac roedd hi'n nos.
31Wedi iddo fynd allan, dywedodd Iesu, "Nawr mae Mab y Dyn wedi'i ogoneddu, a Duw yn cael ei ogoneddu ynddo. 32Os yw Duw yn cael ei ogoneddu ynddo, bydd Duw hefyd yn ei ogoneddu ynddo'i hun, ac yn ei ogoneddu ar unwaith. 33Blant bach, ac eto ychydig bach rydw i gyda chi. Byddwch yn fy ngheisio, ac yn union fel y dywedais wrth yr Iddewon, felly nawr dywedaf wrthych hefyd, 'Lle'r wyf yn mynd ni allwch ddod.' 34Gorchymyn newydd a roddaf ichi, eich bod yn caru eich gilydd: yn union fel yr wyf wedi dy garu, yr ydych hefyd i garu eich gilydd. 35Trwy hyn bydd pawb yn gwybod mai chi yw fy nisgyblion, os oes gennych gariad at eich gilydd. "
- Ei 49:3-6, Lc 2:10-14, Lc 12:50, In 7:39, In 11:4, In 12:23, In 12:28, In 14:13, In 16:14, In 17:1-6, Ac 2:36, Ac 3:13, Rn 15:6-9, 2Co 3:18, 2Co 4:4-6, Ef 1:5-8, Ef 1:12, Ef 2:7, Ef 3:10, Ph 2:11, Cl 2:14-15, Hb 5:5-9, 1Pe 1:21, 1Pe 4:11, Dg 5:9-14
- Ei 53:10-12, In 12:23, In 17:1, In 17:4-6, In 17:21-24, Hb 1:2-3, 1Pe 3:22, Dg 3:21, Dg 21:22-23, Dg 22:1, Dg 22:3, Dg 22:13
- In 7:33-34, In 8:21-24, In 12:35-36, In 14:4-6, In 14:19, In 16:16-22, Gl 4:19, 1In 2:1, 1In 4:4, 1In 5:21
- Lf 19:18, Lf 19:34, Sa 16:3, Sa 119:63, In 15:12-13, In 15:17, In 17:21, Rn 12:10, 1Co 12:26-27, 1Co 13:4-7, Gl 5:6, Gl 5:13-14, Gl 5:22, Gl 6:2, Gl 6:10, Ef 5:2, Ph 2:1-5, Cl 1:4, Cl 3:12-13, 1Th 3:12, 1Th 4:9-10, 2Th 1:3, Hb 13:1, Ig 2:8, 1Pe 1:22, 1Pe 3:8-9, 2Pe 1:7, 1In 2:7-10, 1In 3:11, 1In 3:14-18, 1In 3:23, 1In 4:7-11, 1In 4:21-5:1, 2In 1:5
- Gn 13:7-8, In 17:21, Ac 4:32-35, Ac 5:12-14, 1In 2:5, 1In 2:10, 1In 3:10-14, 1In 4:20-21
36Dywedodd Simon Peter wrtho, "Arglwydd, i ble'r wyt ti'n mynd?" Atebodd Iesu ef, "Lle'r wyf yn mynd ni allwch fy nilyn yn awr, ond byddwch yn dilyn wedi hynny."
38Atebodd Iesu, "A wnewch chi osod eich bywyd i mi? Yn wir, yn wir, rwy'n dweud wrthych, ni fydd y ceiliog yn brain nes eich bod wedi fy ngwadu deirgwaith.